Aπό το παρελθόν μας, για το παρόν μας

Ας ξεκινήσουμε με μερικές απόψεις που σίγουρα έχετε ακούσει από την επικαιρότητα του πολέμου στη Συρία και το προσφυγικό ζήτημα που προέκυψε μετέπειτα. 

"Τα περιθώρια είναι εξαιρετικά δύσκολα και ως χώρα θα κινδυνεύσουμε να μην είμαστε κοινωνικά βιώσιμοι. Σε 20 ή 30 χρόνια οι Έλληνες στην Ελλάδα θα είναι μειονότητα αφού τα παιδιά μας και τα παιδιά τους, αν δεν λύσουμε εμείς το πρόβλημα θα είναι στο εξωτερικό και η Ελλάδα θα χάσει την ιστορική της συνέχεια." (Κώστας Χρυσόγονος, Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ)

"Είμαστε έτοιμοι ν' ανοίξουμε τους φούρνους να τους κάνουμε σαπούνια. Θα τους έχουμε σαπούνια για τ' αμάξια και για τα πεζοδρόμια, θα φτιάχνουμε λαμπατέρ με το δέρμα τους και τα δόντια τους θα τα πουλάμε στο μοναστηράκι να τα κάνουμε μπεγλέρια να τα πουλάμε στους ξένους." (Αλέξανδρος Πλωμαρίτης υποψήφιος της Χρυσής Αυγής στην Ά Αθήνας)

Και κυρίως οι γνωστές απόψεις που αναρωτιόνται γιατί οι Σύροι πρόσφυγες δεν παραμένουν στη χώρα τους για να πολεμήσουν. 

Η ιστορική πραγματικότητα από καταβολών κόσμου, σχετικά με τους πολέμους είναι μία και μοναδική: Πάντα και παντού δημιουργούνται μετακινήσεις πληθυσμών που αποτελούνται από ανθρώπους που προσπαθούν να γλιτώσουν από τον πόλεμο. 

Επειδή όμως η ιστορική μνήμη είναι συνήθως βραχύβια ας μεταφερθούμε πίσω στο χρόνο σε ένα άλλο ιστορικό περιστατικό προσφύγων που αφορά ξανά τη Συρία. 

Το 1942, η Ελλάδα βρίσκεται υπό την τριπλή Γερμανική, Ιταλική και Βουλγαρική Κατοχή. Το χειμώνα του 1941-1942, θα ξεσπάσει ο μεγάλος λιμός που θα στοιχίσει τη ζωή σε 300.000 Έλληνες που πεθαίνουν από την πείνα και την έλλειψη σε είδη πρώτης ανάγκης. Πριν το μεγάλο λιμό και καθώς οι κατακτητές επέλαυναν προς το νότο της χώρας, εκατοντάδες άνθρωποι που είχαν συγγενείς στη Συρία προσπάθησαν να διαφύγουν εκεί για να γλιτώσουν από τον πόλεμο. 

Παρά το γεγονός ότι η Συρία ανήκε τυπικά στη Γαλλία, η οποία διοικούνταν από το ναζιστικό καθεστώς του Βισύ, που τοποθέτησαν στη χώρα οι Γερμανοί, ωστόσο η Συρία είχε από το 1941 καταληφθεί από τις Βρετανικές στρατιωτικές δυνάμεις και το γαλλικό ελεύθερο στρατό. Δημιουργήθηκε έτσι μια περιοχή που δεν ανήκε στον Άξονα, ούτε τυπικά στη Γαλλία και η οποία, μέσα από διάφορες ομάδες και πολιτικές τάσεις προσπαθούσε να γίνει ανεξάρτητη. 

Το 1942, στη Συρία βρίσκονταν αρκετοί (3.000-4.000) Έλληνες πρόσφυγες ανάμεσά τους και πολλά παιδιά. Οι περισσότεροι από αυτούς ζουν σε συνθήκες απόλυτης ένδειας. Προς την ανακούφισή τους και προκειμένου να μην χαθούν από την πείνα, ο Συριακός λαός προχώρησε στη συλλογή πρώτων ειδών, κονσερβών, ρούχων και φαρμάκων προκειμένου να προσπαθήσει να τους ανακουφίσει. Πολλά παιδιά φιλοξενήθηκαν και σε σπίτια Σύρων, ενώ και ο ίδιος ο Συριακός λαός περνούσε μια εποχή στερήσεων, ένδειας και της απειλής του ολοκληρωτικού πολέμου. Ο Ρόμελ άλλωστε βρισκόταν σχεδόν δίπλα στη Συρία. 

Αυτή λοιπόν είναι η ιστορική συνθήκη κατά την οποία ο Συριακός λαός περιέθαλψε τους Έλληνες πρόσφυγες και τους γλίτωσε από το θάνατο. Με παρόμοιο τρόπο μεγάλη μερίδα του δικού μας λαού έδειξε αλληλεγγύη στους Σύρους πρόσφυγες. Το ιστορικό περιστατικό παρατίθεται για να θυμίσουμε σε μερικούς εγκεφάλους γεμάτους ναφθαλίνη και ρατσιστικό μίσος πως οι λαοί τίποτε δεν έχουν να χωρίσουν μεταξύ τους. 

Φυλλάδιο από τον έρανο υπέρ των Ελλήνων προσφύγων στη Συρία. (1942)